Alsof Munch door Snapchat is gehaald

Deep Epoch - Constant Dullaart
Upstream Gallery, Kloveniersburgwal 95
Te zien t/m 27/11

*****

Hij werd de 'Lenin van de sociale media' genoemd. Constant Dullaart kocht twee jaar geleden 2,5 miljoen spookvolgers op Instagram. Compleet met fantasienamen en nepprofielen verdeelde hij ze gelijkelijk over de Instagramaccounts van opiniemakers in de kunstwereld. Het nivellerende effect ondermijnde de autoriteit die sommige gebruikers aan de virtuele populariteitswedstrijd ontlenen.

In Upstream Gallery hangen profielen van Dullaarts spookvolgers hoog aan de wand, virtuele koopwaar als heilige iconen; daaronder grote geometrische figuren samengesteld uit simkaarten. Die zijn in bulk gekocht in het verre oosten en door goedkope arbeidskrachten voorzien van identiteiten. Ze zijn vernoemd naar huurlingen die eind achttiende eeuw door de Engelsen werden ingezet tegen de rebellerende Amerikanen. Nu infiltreren ze de Amerikaanse supermacht Facebook en liken er op los. Dat heeft onherroepelijk gevolg voor de informatievoorziening, die wordt gestuurd door gebruikersvoorkeuren en niet door journalistieke overwegingen. 

Met zijn eerste solo bij Upstream Gallery bewijst Dullaart zich als een van de relevantste kunstenaars van dit moment. Genadeloos legt hij de pijnpunten van de gecomputeriseerde samenleving bloot. Knap is hoe hij activistisch vuur en conceptuele diepgang weet te koppelen aan een visueel interessante uitvoering.

'Beeld' is ook het onderwerp van zijn werk over kunstmatige intelligentie dat op basis van miljoenen ge-uploade foto's vormen kan herkennen en benoemen. Dullaart 'voert' de machine een abstracte voorstelling en geeft het opdracht er een hotelkamer of luchthaven in te zien. De prints daarvan liet hij beschilderen door Chinese kopiisten en bedekken met een laklaag die oogt als een filter. Alsof Edvard Munch door Snapchat is gehaald. Het oogt menselijk maar ook weer niet, fascinerend maar ook creepy. Helemaal eng is dat dezelfde opdracht volgende week een realistischer beeld oplevert. De machine leert. Wat het kan met een abstract kliedertje, kan het ook met mensen en hun gedrag. Voor je het weet is het 1984.

Tekst: Edo Dijksterhuis.

Het Parool, 28 oktober 2016.

Publication date: 19 Nov '16